Texas Holdem: Tìm hiểu về giá trị kỳ vọng và cách ứng dụng trong poker

Bên cạnh niềm đam mê thì chúng ta chơi poker là để kiếm tiền. Không may là trong khi chúng ta cố gắng để mọi quyết định đưa ra đều đúng đắn thì điều đó không hẳn lúc nào cũng đảm bảo cho một thắng lợi.
Bạn có thể chơi một thứ poker tuyệt vời song vẫn phải nếm trải cảm giác thua cuộc, bởi poker là thứ bị chi phối nặng nề bởi yếu tố may rủi trong ngắn hạn (kết quả của từng ván hay một vài game nhỏ nhặt)

Tuy vậy, việc nắm vững và ứng dụng khái niệm giá trị kỳ vọng (giá trị mong đợi, Expected Value, hay EV) có thể hỗ trợ bạn rất nhiều trong việc cải thiện khả năng poker của mình và hướng tới việc chơi poker như một tay chơi nhà nghề.

Giá trị kỳ vọng là gì?

Mỗi quyết định của bạn trên bàn poker đều có thể phân loại vào một trong hai nhóm: +EV hoặc -EV.

Nói một cách đơn giản, +EV thể hiện một quyết định sáng suốt mà sẽ mang lại lợi nhuận cho bạn về lâu dài, càng có nhiều quyết định +EV có nghĩa bạn càng tiến gần hơn với con đường kiếm tiền một cách ổn định từ poker. Ngược lại, -EV tượng trưng cho một lựa chọn sai lầm, cái sẽ gây ra thua lỗ cho bạn trong dài hạn.

Theo Wikipedia, giá trị kỳ vọng được định nghĩa như sau:

    Trong Lý thuyết xác suất, giá trị kỳ vọng, giá trị mong đợi (hoặc kỳ vọng toán học), hoặc trung bình (mean) của một biến ngẫu nhiên là trung bình có trọng số của tất cả các giá trị của thể của biến đó, hay là được tính bằng tổng các tích giữa xác suất xảy ra của mỗi giá trị có thể của biến với giá trị đó. Như vậy, nó biểu diễn giá trị trung bình mà người ta “mong đợi” thắng cược nếu đặt cược liên tục nhiều lần với khả năng thắng cược là như nhau.

Mớ lý thuyết lằng nhằng trên dễ khiến người ta cảm thấy loạn óc, bản thân tôi cũng phải giải lao thư giãn chốc lát sau khi đọc chúng. Có lẽ bạn không cần để tâm nhiều đến nó mà hãy cứ hiểu đơn giản rằng giá trị kỳ vọng là số tiền trung bình bạn có thể thắng hoặc thua khi đặt cược.

Hãy xem xét một ví dụ. Bạn và một người bạn chơi trò tung đồng xu, còn được gọi là trò chùa lúa ở một số nơi. Mỗi khi mặt xấp bạn sẽ được 50,000 VNĐ, ngược lại bạn sẽ thua 50,000 cho người bạn nếu tung ra mặt ngửa. Theo quy luật xác xuất, xét về lâu dài hai người sẽ hòa vì cơ hội chiến thắng là ngang bằng nhau.

Trường hợp này, việc đặt cược của bạn mang giá trị kỳ vọng hòa (neutral EV – không thắng cũng không thua).

Tuy nhiên, giả sử như người bạn trên đột nhiên cao hứng và quyết định trả cho bạn 100,000 VNĐ mỗi khi ra mặt xấp trong khi bạn vẫn chỉ phải trả anh ta 50,000 VNĐ khi ra mặt ngửa.

Mọi thứ sẽ khác hẳn bởi lúc này việc đánh cược của bạn trở thành một cược thắng (+EV)

Bạn vẫn chỉ có 50% số lần chiến thắng, nhưng mỗi lần thắng bạn sẽ được trả gấp đôi số tiền bạn phải trả khi thua.

Giá trị kỳ vọng của bạn trong mỗi lần tung đồng xu bây giờ là 25,000 VNĐ.

Dựa vào đâu để có con số này? Chúng ta hãy làm phép toán. Theo quy luật xác suất như đã nói, trong một nửa số lần bạn sẽ thắng 100,000 VND và một nửa số lần còn lại bạn sẽ thua 50,000. Như vậy: 100,000*50% – 50,000*50% = +25,000

Ứng dụng giá trị kỳ vọng trong poker

Qua ví dụ trên, bạn có thể thấy rằng trong poker chúng ta sẽ chỉ muốn đặt cược khi phép toán chỉ ra giá trị kỳ vọng dương (+EV) và ngược lại tránh những quyết định cược ẩn chứa giá trị kỳ vọng âm (-EV). Đây chính là con đường kiếm tiền của một tay chơi nhà nghề – chỉ cược khi có +EV.

Ví dụ:
                     

Bạn cầm: 5 6
Trên bàn có: 7 8 A

Đối thủ của bạn vô tình để lộ 2 lá bài của anh ta khi đang đặt cược 100,000 VNĐ vào pot đang có 600,000 VNĐ lúc đó (làm pot tăng lên thành 700,000 VNĐ)

Anh ta cầm A K, tức là đang có top pair (AA) với top kicker (K).

Trong khi đó, bạn có Straight Draw (chờ sảnh) và Flush Draw (chờ thùng). Bạn chỉ có thể thắng nếu một lá bài  hoặc một lá 4 hay 9 xuất hiện ở các vòng kế tiếp (Turn, River).

Chúng ta dễ dàng thấy rằng còn chín lá bài  chưa xuất hiện (bao gồm cả một lá 4 và một lá 9) cộng với ba lá 4 không phải chất  và ba lá 9 không phải chất  , tức là chúng ta có tổng cộng 15 lá bài sẽ giúp bạn chiến thắng.

Bộ bài có tổng cộng 52 lá và lúc này 7 lá đã được chia ra, vậy là còn lại 45 lá bài chưa xuất hiện, trong đó 15/45 lá bài sẽ có ích cho bạn. Điều đó có nghĩa cứ 3 lá bài sẽ có 1 lá giúp bạn chiến thắng và 2 lá chẳng giúp ích gì cho bạn, hay khả năng thua của bạn trong tình huống này là 2:1 (cái này gọi là odds)

Mặt khác, bạn chỉ phải theo (call) 100,000 VNĐ để có cơ hội ăn pot 700,000 VNĐ, nghĩa là bạn đang có pot odds là 7:1.

Như ta đã biết ở bài xác suất trong poker, khi pot odds > odds thì quyết định theo cược call là có lợi. Như vậy việc call trong trường hợp này không chỉ là một quyết định đúng đắn mà còn có giá trị +EV rất lớn. Cụ thể, ta dễ dàng thấy rằng trung bình cứ sau 3 lần chơi thì bạn thắng được 700,000 VNĐ và thua mất 200,000 VNĐ, vậy là bạn lãi 500,000 VNĐ hay có nghĩa mỗi lần call của bạn lúc này có giá trị +EV vào khoảng 166,000 VNĐ. Với một vài game vụn vặt mà yếu tố may rủi đóng vai trò chủ đạo thì việc xét tới giá trị này có lẽ không giúp ích nhiều. Song, trong thời gian dài hay trong những giải đấu dài hơi (tournament), khi mà may rủi nhường chỗ cho kỹ năng, bạn sẽ thắng và thu lợi rất nhiều nếu call trong những trường hợp tương tự.

Lời kết

Không chỉ trong poker mà trong bất kỳ lĩnh vực nào của đời sống chúng ta luôn phấn đấu sao cho mọi quyết định đều là +EV. Đối với poker, nơi mà yếu tố may rủi luôn ngự trị – dù ít hay nhiều, thì giá trị kỳ vọng là một vấn đề cốt yếu bạn nên nắm vững và ứng dụng thuần thục.

Trong ngắn hạn, dù bạn chơi giỏi hay kém thì bạn cũng có thể thắng và cũng có thể thua. Tuy nhiên, những tay chơi giỏi mới là người hái ra tiền trong cuộc đua đường dài. Còn với những người chơi kém chỉ biết trông chờ vào vận may của các lá bài, tất cả những gì họ có chỉ là những chiến thắng chộp giật và nhỏ nhặt.

Sở dĩ nói vậy là vì người chơi giỏi sẽ luôn đầu tư vào những ván cược với giá trị +EV hấp dẫn trong khi người chơi kém thì lại cứ theo đuổi vận may của mình.

Hãy tự giúp bản thân mình một việc, để trở thành một Pro: tìm kiếm những quyết định đặt cược có giá trị +EV tốt!

Mục lục phần poker căn bản(15 bài)

Bài 1: Poker ngày nay – một môn thể thao trí tuệ
Bài 2: Texas Holdem: Luật chơi cơ bản
Bài 3: Texas Holdem: Community cards
Bài 4: Texas Holdem: Poker hand
Bài 5: Texas Holdem: Made hand, Draw hand, Trash hand
Bài 6: Texas Holdem: Xác suất trong poker - Outs, Odds, Pot odds
Bài 7: Texas Holdem: Tìm hiểu về giá trị kỳ vọng và cách ứng dụng trong poker
Bài 8: Texas Holdem: Vị trí của bạn trên bàn poker
Bài 9: Texas Holdem: Quản lý bankroll – chìa khóa đầu tiên cho sự thành công
Bài 10: Texas Holdem: Sai lầm beginner thường mắc phải khi chơi poker
Bài 11: Texas Holdem: 4 phong cách chơi poker điển hình
Bài 12: Texas Holdem: Thuật ngữ poker thường gặp
Bài 13: Texas Holdem: Phân loại hand
Bài 14: Texas Holdem: Chọn hand để chơi - Premium hands
Bài 15: Texas Holdem: Lựa chọn hand - Suited cards và High cards